Πέρα από το pandemic πρέπει να περιορίσουμε και το infodemic (την έξαρση της παραπληροφόρησης), το οποίο, σε αντίθεση με την πανδημία του κορωνοϊού που μένοντας σπίτι περιορίστηκε, δυστυχώς ενισχύθηκε. Η επιστημονική κοινότητα όμως δεν πρέπει να αφήνει την «παραφιλολογία» να ανθίζει, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις κρίσης.
H επιστήμη βασίζεται στην αξιόπιστη έρευνα και στα αποτελέσμα της. Ωστόσο αμέτρητοι γκουρού ευεξίας και επαγγελματίες εναλλακτικής ιατρικής ωθούν μη αποδεδειγμένες διατροφές, χάπια και διάφορες πρακτικές και συμβουλές ως τρόπους ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος και γενικότερα της υγείας.
Η πανδημία χαρακτηρίστηκε ως βιολογικό όπλο, γενετικά τροποποιημένο, κάτι το οποίο μόλις εχθές διαψεύστηκε από το Γραφείο Εθνικών Πληροφοριών (ODNI) της Αμερικής, ενώ σχετική έρευνα είχε δημοσιευτεί επίσης στο περιοδικό Nature. Επιπλέον χαρακτηρίστηκε ως υποπροιόν της ασύρματης τεχνολογίας 5G, σχέδιο για να χάσουμε την ελευθερία μας και να δημοσιοποιηθούν τα προσωπικά μας δεδομένα, και άλλα πολλά.
Το διαδίκτυο ιδιαίτερα αυτό το διάστημα είναι γεμάτο “fake news” . Η πρωταρχική πηγή εξαφανίζεται αλλά έχει ήδη διαδοθεί. Εχθές διάβασα ότι η μικροβιολόγος που εθελοντικά έκανε το πρώτο εμβόλιο στην Αγγλία πέθανε. Το link εξαφανίστηκε, η ψευδής είδηση διαδόθηκε και η γιατρός ζει και βασιλεύει. Προχθές διάβασα ότι γιαπωνέζος νομπελίστας δίνει πίσω το βραβείο του εάν αποδειχθεί ότι ο κορωνοϊός δεν είναι βιολογικό όπλο. Δια μαγείας το link που το είχε μεταδώσει εξαφανίστηκε, αλλά θα το βρείτε σίγουρα σε κάποια ανάρτηση. Πριν κάποιες μέρες υποτιθέμενο έγγραφο από το Πανεπιστήμιο John Hopkins παρακινούσε πολίτες να κάνουν στοματικές πλύσεις με Listerine που περιέχει 60% οινόπνευμα, αντιλαμβανεστε τι θα πάθαινε κάποιος εάν όντως περιείχε 60% οινόπνευμα …και αυτά είναι λίγα μόνο παραδείγματα.
Ευτυχώς ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει λάβει μέτρα ώστε να λογοδοτήσουν οι “έμποροι”…μη αποδεδειγμένων θεραπειών. Έφτασε η εποχή που η παράλογη παραπληροφόρηση πρέπει να ελεγθεί.
Για να αντέξει αυτή η φιλοεπιστημονική απάντηση, όλοι οι επιστήμονες πρέπει να υποστηρίξουν ποιοτικές πληροφορίες και να μην υπάρχει η παραμικρή ανοχή στην ψευδοεπιστήμη για την υγεία, ειδικά σε Πανεπιστημιακά ιδρύματα αλλά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δεν είναι δυνατόν για παράδειγμα Πανεπιστήμιο να προσφέρει την τεχνική Reiki, μια πρακτική χωρίς καμμία επιστημονική βάση, για εξισορρόπηση της ζωτικής ενέργειας που ρέει μέσα μας, και υποστηρικτές της να θεωρούν ότι θα ενισχύσει το ανοσοποιητικό μας έναντι του ιού!
Σε έναν κόσμο όπου οι υποστηρικτές κατά του εμβολιασμού και οι αρνήτες της κλιματικής αλλαγής επιμένουν, η λογική του λόγου μπορεί να φαίνεται απελπιστική. Περισσότεροι ερευνητές θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στο δημόσιο αγώνα κατά της παραπληροφόρησης και σε όσους διακινούν αναπόδεικτες θεωρίες χρησιμοποιώντας επιστημονικούς όρους για να νομιμοποιήσουν τα προϊόντα τους.
Πρέπει να προωθήσουμε τόσο την εμπιστοσύνη στην επιστήμη όσο και την αξιόπιστη επιστήμη. Είναι βέβαιο ότι χρειαζόμαστε καλή επιστήμη όλη την ώρα, αλλά ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των καταστραφών.
Το άρθρο προτρέπει τους επιστήμονες “Μοιραστείτε ακριβείς πληροφορίες που πιστεύετε ότι είναι πολύτιμες για το κοινό. Καταγγείλλετε στην αρμόδια ρυθμιστική αρχή ή σε εποπτικό φορέα εάν πιστεύετε ότι υπάρχει πρόβλημα που πρέπει να διορθωθεί”. Η διόρθωση λανθασμένων δηλώσεων πρέπει να θεωρείται επαγγελματική ευθύνη και ορισμένες επιστημονικές κοινωνίες έχουν ήδη κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Ας ελπίσουμε ότι μία κληρονομιά αυτής της κρίσης θα είναι η αναγνώριση ότι η ανεκτικότητα της ψευδοεπιστήμης μπορεί να προκαλέσει πραγματική βλάβη. Η καλή επιστήμη και η εμπιστοσύνη του κοινού είναι ίσως τα πιο πολύτιμα εργαλεία για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. Προφυλαχθείτε