Είναι αλήθεια πως αν μας έλεγε κάποιος τον Ιανουάριο, όταν ακόμη δεν είχαν τελειώσει οι ευχές για ένα ευτυχισμένο 2020, ότι ένα μήνα μετά όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη θα ήταν έγκλειστοι, υπό την απειλή ενός θανατηφόρου ιού, θα απορούσαμε για την νοητική του διαύγεια.
Ωστόσο δυο μήνες μετά, εν μέσω της παγκόσμιας απειλής του COVID-19 για τη δημόσια υγεία, όντας έγκλειστοι, είναι εύλογο να αναρωτηθούμε για την προέλευση αυτής της πανδημίας. Γνώριζαν άραγε οι επιστήμονες την πιθανότητα μιας τέτοιας προοπτικής?
Ας αναλογιστούμε πως μπορεί να φτάσαμε εδώ! Τρία δυνητικά σενάρια θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν σε αυτήν τη μαύρη περιόδο επιστημονικής φαντασίας που ζούμε. Ο έξυπνος ιός θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα φυσικής προέλευσης, γενετικής τροποποίησης ή ακόμη και δραπέτευσης ενός κατασκευασμένου ιού από εργαστήριο.
Το healthy voice gr στις 25 Ιανουαρίου, πριν έρθει ο ιός στην Ελλάδα, είχε αναρτήσει την πληροφορία ότι ο πρόεδρος της Microsoft Bill Gates, προειδοποίησε τον Οκτώβριο του 2019, ότι ο κόσμος βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο από υψηλής – ταχείας μεταδοτικότητας ιό και θα έπρεπε να προετοιμαστεί για αυτό, όπως για έναν πόλεμο!
Πριν από έναν χρόνο περίπου και ενώ ήταν προσκεκλημένος από την Ιατρική εταιρεία της Μασσαχουσέτης, δήλωσε ότι μια πανδημία φαίνεται να εισβάλει σύντομα στον πλανήτη μας, με την αρχή της στην Κίνα. Στην ίδια συνάντηση αποκάλυψε ένα μοντέλο πρόβλεψης διασποράς της πανδημίας από το Institute for Disease Modelling που πραγματικά σοκάρει! Εκατομύρια άνθρωποι θα πεθάνουν από αυτό τον ιό.
Ένα χρόνο μετά, σχεδόν προφητικά ο ιός εμφανίζεται πράγματι στην κινεζική πόλη Wuhan, και όλος ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με τον θανατηφόρο κορωναϊό. Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ξεπερνούν πλέον το 1.250.000 ενώ τα θύματα έχουν ξεπέράσει τα 67.000.
Είναι σίγουρα ένας έξυπνος ιός, μεταδίδεται ταχύτατα, φαίνεται ότι αγαπά τη συνάθροιση ανθρώπων, μπορεί να μεταδοθεί και μόνο από κάποιον που αναπνέει στο ίδιο δωμάτιο, δεν αγαπά καθόλου τον ευάλωτο πληθυσμό, ηλικιωμένους και ανθρώπους με υποκείμενα νόσηματα, επιτίθεται κυρίως στούς πνεύμονες, αλλά και στο γαστρεντερικό και σε αρκετές περιπτώσεις στον εγκέφαλο. Ποια είναι άραγε η αιτία αυτής της επιλεκτικής νόσησης του ευάλωτου κυρίως πληθυσμού?
Έρευνες δείχνουν ότι μερικοί κορωναϊοί είναι ικανοί να εξαπλωθούν μέσω μιας οδού συνδεόμενης με συνάψεις στο μυελώδες καρδιοαναπνευστικό κέντρο από τους μηχανοϋποδοχείς και χημειοϋποδοχείς στον πνεύμονα και τους αεραγωγούς του κατώτερου αναπνευστικού. Θα μπορούσε άραγε η ανωριμότητα του νευρικού συστήματος των παιδιών να τα προφυλλάσει από το να νοσήσουν σοβαρά? Θα μπορούσε το γεγονός αυτό να είναι ένα σχέδιο που χρησιμοποιείται από κάποιους για τη μείωση του υπερπληθυσμού της γής, για τη μειώση τεράστιων δαπανών στην υγεία από τόσους ασθενείς και ηλικιωμένους, για να λυθεί το θέμα των συντάξεων, του ασφαλιστικού, για να αναπνεύσει ο πλανήτης, όπως δείχνουν τα social media όλες αυτές τις μέρες, από την παύση της ανθρώπινης δραστηριότητας; σκέφτονται όλοι οι συνωμοσιολόγοι του πλανήτη! Είναι δύσκολο να μην μπει κάποιος στον πειρασμό να πιστέψει, τις όλο και περισσότερο διαδεδομένες θεωρίες περί εργαστηριακά κατασκευασμένου ιού. Και το κακό δεν σταματά εδώ.
Πρωθυπουργοί χωρών, όπως της Αγγλίας ή της Ολλανδίας αρχικά υιοθέτησαν μια αδησώπητη στρατηγική, την οποία ασπάζεται και η Σουηδία μέχρι σήμερα. Έναν κοινωνικό δαρβινισμό που τρομάζει. Στον Καιάδα οι ασθενέστεροι! Εάν είμαστε όλοι έξω και δεν ληφθούν μέτρα, τα παιδια, οι έφηβοι και οι νέοι γενικότερα θα νοσήσουν ελαφριά θα αναπτυχθεί ένα είδος ανοσίας αλλά συγχρόνως θα είναι μια ωρολογιακή βόμβα, για να μηδενίσει τον χρόνο ζωής των ηλικιωμένων και ευάλωτων αυτού του πλανήτη. Μήπως κάποιοι αρχηγοί κρατών θεώρησαν ότι νομοτελειακά έπρεπε να γίνει αυτό; Τόσο λίγο κοστίζει μια ανθρωπινη ζωή; Mήπως φάνηκε σαν μια ευκαιρία, μήπως πρέπει να υπάρχει ένα όριο πληθυσμιακό πάνω από το οποίο αρχίζουμε να κινδυνεύουμε όλοι; Μήπως είναι η καλύτερη λύση για να μην υπάρξει οικονομική ύφεση;
Παρότι θα ακουστεί σκληρό όλο αυτό το διάστημα άκουσα αρκετούς να λένε τι θα προτιμούσες να χαθεί ενας 75χρονος ή ένας 30χρονος. Οι περισσότεροι αν όχι όλοι και πολύ λογικά θα έλεγαν ένας 75χρονος, και από αυτήν την άποψη ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αισθάνεται μια μερική ασφάλεια, ή αλλιώς όχι τόση ανασφάλεια ώστε να μην μπορεί να το διαχειριστεί ψυχολογικά, και για αυτό ίσως εμφανίζονται και περιπτώσεις απείθαρχων πολιτών. Από το χειρότερο λοιπόν βολευόμαστε στο κακό. Η περίπτωση θυμίζει ταινία επιστημονικής φαντασίας με τα πάντα σχεδιασμένα να μας «παρηγορήσουν» όσο γίνεται γιατί θα μπορούσε να υπήρχε και χειροτερο σενάριο αλλά και να δυσκολέψουν την επιστροφή στην κανονικότητα!
Υπάρχει και η μεγαλύτερη μερίδα του κόσμου που υποστηρίζει ότι τον κορωναϊο τον φέραμε εμείς με τον τρόπο που ζουμε και κινούμαστε στην κοινωνία που φτιάξαμε. Κάθε εποχή είχε τις δικές της αρρώστιες και η κοινωνία και οι επιστήμονες έβρισκε πάντοτε τρόπους να καταπολεμήσουν άπειρες προηγούμενες επιδημίες με περισσότερες ή λιγότερες απώλειες. Ωστόσο είμαστε εδώ γιατί το ανθρώπινο είδος έχει νικήσει τουλάχιστον προς το παρόν. Αξίζει όμως τώρα να δούμε πως θα αντισταθεί η κοινωνία σε αυτην την πρόκληση που ξεπερνά κάθε προηγούμενο.
Tι λένε όμως οι επιστημονικές έρευνες; Δυό έρευνες που δημοσιεύτηκαν στο πλέον έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature η μία το 2015 και η άλλη πριν λίγες μέρες μπορεί να είναι αποκαλυπτικές για το πώς φτάσαμε ώς εδώ. Το 2015 ερευνητές από ΗΠΑ, Ελβετία και Κίνα (Wuhan) δημιούργησαν ιό νυχτερίδων και SARS, ο οποίος είναι ικανός να προκαλέσει δολοφονική πανδημία. Ο κατασκευασμένος ιός έδειχνε την ικανότητα της επιφανειακής πρωτεΐνης SHC014 να δεσμεύει και να μολύνει ανθρώπινα κύτταρα. Επιβεβαιώθηκαν έτσι οι ανησυχίες ότι οι κορωναϊοί που συναντώνται στα είδη των νυχτερίδων μπορεί να είναι ικανοί να περνούν στους ανθρώπους χωρίς καν να εξελίσσονται πρώτα σε έναν ενδιάμεσο ξενιστή. Η ερευνητική ομάδα τότε είχε υποστηρίξει ότι ο ιός μπορεί να προσβάλλει ανθρώπους για αυτό οι επιδημιολόγοι θα έπρεπε να βρίσκονται σε μεγάλη επιφυλακή.
Παρότι αρχικά η Αμερικανική κυβέρνηση διέκοψε τη χρηματοδότηση αναλογων ερευνών, το 2014 έκρινε ότι δεν υπήρχε λόγος διακοπής τους. Συνειδητοποιώντας ότι ένας ιός των νυχτερίδων μπορεί να είναι έτοιμος να προκαλέσει ανθρώπινες επιδημίες, αλλά και φοβούμενοι για την απόδραση επικίνδυνων ιών και επιθέσεις βιοτρομοκρατίας, μεγάλη μερίδα επιστημόνων αντέδρασαν ιδιαίτερα έντονα, μεταξύ των οποίων και το Institute Pasteur στην Γαλλία. Γνωρίζοντας αυτήν τη δημοσιέυση άλλα και άλλες παρόμοιες σε επιστημονικά περιοδικά μικρότερης εμβέλειας πολλοί ήταν αυτοί που πίστεψαν ότι ο κορωνοϊός τροποποιήθηκε γενετικά στο εργαστήριο ώστε να είναι εξαιρετικά μεταδοτικός και θανατηφόρος η ακόμη ότι δραπέτευσε από αυτό. Σίγουρα και στα πιο ασφαλή εργαστήρια μπορούν να συμβούν ατυχήματα.
Ωστόσο η εδραιωμένη επιστημονική άποψη η οποία διατυπώθηκε πριν από 2 εβδομάδες είναι ότι ο ιός COVID 19 είναι αποτέλεσμα φυσικής εξέλιξης. Η πρόσφατη δημοσίευση έγινε επίσης στο Nature από ερευνητές κορυφαίων Πανεπιστημίων στις ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Αυστραλία. Η μελέτη με τίτλο “The Proximal Origin of SARS-Cov-2’’ του 2020 υπερασπίζεται ότι ο κορωνοϊός SARS-Cov-19 δεν είναι αποτέλεσμα γενετικής τροποποίησης με προσχεδιασμένο στόχο αλλά αποτέλεσμα φυσικής εξέλιξης. Αν ο νέος κορωνοϊός ήταν προϊόν γενετικής προέλευσης, επισημαίνουν οι ερευνητές θα εντοπίζαμε τις νέες γενετικές αλληλουχίες που είχαν εισαχθεί στο γονιδίωμα. Ωστόσο οι ερευνητές βλέπουν ότι τα τμήματα του γονιδιώματος του νέου κορωναϊού, έχουν διασκορπισθεί στο DNA με τυχαίο τρόπο ακριβώς όπως θα συνέβαινε εφόσον ο ιός αποτελούσε προϊόν φυσικής εξέλιξης. Άλλοι όμως επιστήμονες διατηρούν επιφυλάξεις αναμένοντας περισσότερα στοιχεία.
Και κάπως έτσι φτάσαμε εδώ, όπως και να έχει συμβεί. Εχθές ήταν η τεχνολογία που μας μάγευε. Έτρεχε όμως έτρεχε πολύ, με ταχύτητα που ο ίδιος της ο δημιουργός δεν μπορούσε να ακολουθήσει Όμως σήμερα και ενώ δεν έχουμε ξεπεράσει το γεγονός του φονικού ιού διαφαίνται καινούργιες αξίες, καινούργιες συμπεριφορές. Οι ζωές των ανθρώπων άλλαξαν. Oι αγκαλιές και τα φιλιά έγιναν όπλα. Αναβιώνονται προστατευτικά τείχη την εποχή της παγκοσμιοποίησης! Πρέπει να απαντήσουμε με προσοχή, να επαναπροσδιοριστούμε. Τα πράγματα ίσως δεν θα είναι ξανά τα ίδια.
Η πανδημία όμως όπως και αν προκλήθηκε δίνει την ευκαιρία να φανούν και δυνάμεις που μας φωτίζουν ελπίδα ότι μετά από την έκρηξη θα αναδυθεί μια διαφορετική ανθρωπότητα. Ας ελπίσουμε σε αυτην την αναγέννηση η Ελλάδα να λάμπει όχι μόνο από τις θάλασσες της και την ιστορία της. Ας δούμε την πορεία μας και την παρουσία μας μέσα στην τραγικότητα αυτής της περιόδου και ας παρουμε το δίδαγμα ότι η φύση μας δεν είναι τελικά τόσο απείθαρχη και ότι όλοι μαζί με ομόνοια και ενότητα μπορούμε τα καλύτερα.
